Η εφαρμογή του συστήματος εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας μετά την ανάκληση αναστολής συμβάσεων εργασίας – Ποια η διαφορά με τη ‘’λήξη’’ της αναστολής.
Με τη δημοσίευση της νέας Κ.Υ.Α. με Αριθμ. οικ.17788/346/10-5-2020 ορίζονται τα περαιτέρω μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων-εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την σταδιακή επαναλειτουργία της αγοράς.
Ένα θέμα που αφορά αρκετούς συναδέλφους είναι η εφαρμογή του συστήματος εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας. Δεδομένου της ανωτέρω Κ.Υ.Α., από τις πιο συχνές ερωτήσεις πάνω σε αυτό το θέμα είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής:
σε εργαζόμενους μετά τη λήξη της αναστολής συμβάσεων εργασίας, μπορεί να γίνει η εφαρμογή του ανωτέρω συστήματος;
το ανωτέρω σύστημα εργασίας αφορά επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής ή επιχειρήσεις που πλήττονται βάσει ΚΑΔ οριζομένων από το Υπουργείο Οικονομικών;
για πόσο χρονικό διάστημα μπορεί να εφαρμόσει η επιχείρηση το ανωτέρω σύστημα;
σε περίπτωση ανάκλησης της αναστολής των συμβάσεων εργασίας εργαζομένων από επιχ/σεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής και από επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που πλήττονται σημαντικά, μπορεί να γίνει εφαρμογή του ανωτέρω συστήματος;
ποιο προσωπικό λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του 50%;
τι έντυπο υποβάλλεται στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ»;
Σύμφωνα με τις αποφάσεις και τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που έχουν δημοσιευθεί έως τώρα, καθώς και τα όσα αναφέρονται στη νέα Κ.Υ.Α., επισημαίνονται τα ακόλουθα:
α) Ποιες επιχειρήσεις αφορά η εφαρμογή του συστήματος εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας;
Αρχικά με το ένατο άρθρο της από 20/3/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68) ορίζεται ότι στο πλαίσιο των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας (20.3.2020), o εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας το οποίο θα απασχολείται δύο εβδομάδες τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα. Δεν γινόταν καμία αναφορά για επιχειρήσεις κλεισμένες ή πληττόμενες. Τέτοια αναφορά δεν προέκυπτε ούτε από την Αιτιολογική Έκθεση του Ν.4683/2020, με τον οποίο κυρώθηκε η από 20.3.2020 Π.Ν.Π..
Στη συνέχεια με την έκδοση της με Αριθμ.12998/232/28.3.2020 απόφασης, γίνεται ξεκάθαρη αναφορά μόνο στο κεφάλαιο Α.2 που αφορά τις πληττόμενες επιχ/σεις βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, όπως ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, ότι οι επιχειρήσεις – εργοδότες που αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους των εργαζομένων τους, δύνανται για τους υπόλοιπους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων των άρθρων ένατου και δέκατου της από 20/3/2020 ΠΝΠ (Α΄ 68), δηλαδή ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας ή και μεταφορά προσωπικού σε επιχειρήσεις εντός του ιδίου ομίλου.
Με τις με Αριθμ. 13564/Δ1.4770/3.4.2020 και 14638/Δ1. 4991/15.4.2020 αποφάσεις του Υπουργείου Εργασίας, ορίζεται ότι οι επιχειρήσεις – εργοδότες που ανήκουν στις πληττόμενες επιχειρήσεις, όπως προσδιορίζονται στο Κεφάλαιο Α.2 της με Αριθμ. 12998/232/23-3-2020 Κ.Υ.Α. (Β΄1078), και για όσο χρόνο η επιχείρηση εντάσσεται στους πληττόμενους ΚΑΔ, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, δύνανται να θέτουν σε εφαρμογή το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας υπό τις κάτωθι προϋποθέσεις:
με περίοδο αναφοράς τον μήνα, κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες, συνεχόμενα ή διακεκομμένα, και
ανά εβδομάδα εντάσσεται σε αυτόν τον τρόπο οργάνωσης τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης των οποίων οι συμβάσεις δεν έχουν τεθεί σε αναστολή.
Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω διάταξη δεν μπορεί να εφαρμοστεί πέραν της 20/9/2020, όπως αναφέρεται και στην παρ.1 του άρθρου 9 της από 20/3/2020 Π.Ν.Π..
Προσοχή: Δεν αναφέρεται σε καμία διάταξη και κυρίως στη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση ότι οι επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής μπορούν να εφαρμόσουν το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας, παρά μόνο εάν προβούν σε ανάκληση αναστολής της σύμβασης εργασίας μέρους των εργαζομένων τους. Βέβαια το αντίθετο μπορεί να προκύψει από το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής θεωρούνται και αυτές πληττόμενες.
β) Μπορεί να γίνει η εφαρμογή του ανωτέρω συστήματος σε εργαζόμενους μετά τη λήξη της αναστολής συμβάσεων εργασίας;
Σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 1 του κεφαλαίου Α.2 της με Αριθμ. 12998/232/28.3.2020 απόφασης, ορίζεται ότι:
«5. Οι επιχειρήσεις-εργοδότες που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης, υποχρεούνται, μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, να διατηρήσουν, για χρονικό διάστημα ίσο με εκείνο της αναστολής (δηλαδή για 45 ημέρες), τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας που σημαίνει τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21/3/2020, οπότε και μπορεί να κάνει χρήση του εν λόγω μέτρου. Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης, καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας λήγει μετά τη λήξη της αναστολής.». Επιπρόσθετα και σύμφωνα με την παρ.7 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α.2 της νέας Κ.Υ.Α. ορίζεται ότι οι επιχειρήσεις – εργοδότες που παρατείνουν την αναστολή των συμβάσεων εργασίας εργαζομένων τους, υποχρεούνται, μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, να διατηρήσουν, για χρονικό διάστημα 45 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας (συμβάσεις πλήρους ή μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης). Στην έννοια του ιδίου αριθμού θέσεων εργασίας δεν συμπεριλαμβάνονται οι αποχωρούντες οικειοθελώς από την εργασία τους, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης, καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας τους λήγει κατά τη διάρκεια του ανωτέρω χρονικού διαστήματος των 45 ημερών.
Με απλά λόγια, εργαζόμενος ο οποίος επιστρέψει στην εργασία του μετά τη λήξη αναστολής της σύμβασης εργασίας του, θα πρέπει να εργάζεται για 45 ημέρες με τους ίδιους όρους κατά την 21/3/2020. Πιο συγκεκριμένα εάν το καθεστώς απασχόλησης του ήταν κατά την 21/3/2020 με πενθήμερο και επί 8ωρο ημερησίως, δεν μπορεί για διάστημα 45 ημερών (μετά τη λήξη της αναστολής) να εφαρμοστεί σε αυτόν το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας. Σε περίπτωση μάλιστα που γίνει παράταση της αναστολής των συμβάσεων, μετά τη λήξη αυτών, ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει για χρονικό διάστημα 45 ημερών τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας και με το ίδιο είδος σύμβασης εργασίας.
γ) Για πόσο χρονικό διάστημα μπορεί να εφαρμόσει η επιχείρηση το ανωτέρω σύστημα;
Η διάταξη αυτή μπορεί να εφαρμοσθεί από την επιχείρηση για όσο διάστημα εντάσσεται, βάσει ΚΑΔ, στις πληττόμενες, που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της από 20.3.2020 Π.Ν.Π., δηλαδή μέχρι 20.9.2020.
δ) Επιχ/σεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής & επιχ/σεις που πλήττονται σημαντικά βάσει ΚΑΔ, οι οποίες προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, μπορούν να εφαρμόσουν το ανωτέρω σύστημα εργασίας;
Σύμφωνα με τη με Αριθμ.οικ.17788/346/10-5-2020 Κ.Υ.Α. και όσον αφορά την οριστική ανάκληση συμβάσεων εργασίας, ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής, κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που αφορούν στην αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, δύνανται να προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τουλάχιστον για το 40% των εργαζομένων τους (εκτός των εξαιρέσεων του άρθρου 3 του ΚΕΦ. Α.2. της νέας Κ.Υ.Α.).
Επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα, που πλήττονται σημαντικά και έχουν θέσει σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους, κατ’ εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που αφορούν στην αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, δύνανται να προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τουλάχιστον για το 40% των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις τελούν σε αναστολή και εφόσον η αναστολή έχει διατηρηθεί κατ’ ελάχιστο για δεκαπέντε (15) ημέρες (εκτός των εξαιρέσεων του άρθρου 3 του ΚΕΦ. Α.2. της νέας Κ.Υ.Α.).
Ο επιχειρήσεις – εργοδότες που προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους των εργαζομένων τους, κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, δύνανται για αυτούς τους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων των άρθρων ένατου και δέκατου της από 20/3/2020 ΠΝΠ (Α’ 68), δηλαδή τις διατάξεις σχετικά με το προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας και της μεταφοράς προσωπικού. Για την περίπτωση εφαρμογής του ανωτέρου εδαφίου ως προς τη διάταξη του άρθρου 9, δηλαδή το προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας και ειδικότερα για τον υπολογισμό του απαιτούμενου 50% του προσωπικού της επιχείρησης, λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των εργαζομένων των οποίων ανακλήθηκε η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους.
Προσοχή: Η διάταξη αυτή αφορά καθαρά και μόνο εργαζόμενους οι οποίοι εργάζονται σε επιχειρήσεις που επαναλειτουργούν μετά την άρση της αναστολής λειτουργίας τους με εντολή δημόσιας αρχής και επιχειρήσεις που πλήττονται σημαντικά και έχουν θέσει σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή του συνόλου των εργαζομένων τους και οι οποίες προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους των εργαζομένων τους. Δεν αφορά εργαζόμενους των οποίων λήγει η αναστολή της σύμβασης και επιστρέφουν στην εργασία τους μετά το πέρας των 45 ημερών (το συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα).
Παράδειγμα
Επιχείρηση που πλήττεται βάσει ΚΑΔ, όπως ορίζονται από το Υπουργείο Οικονομικών, απασχολεί εκατό (100) εργαζόμενους κατά την 21/3/2020. Η επιχείρηση αυτή θέτει σε αναστολή τους 50 εργαζόμενους κατά την 3/4/2020, ενώ οι υπόλοιποι 50 απασχολούνται κανονικά. Η διάρκεια της αναστολής διαρκεί για συνεχόμενο ανέκκλητο χρονικό διάστημα σαράντα πέντε (45) ημερολογιακών ημερών, ήτοι μέχρι 17/5/2020 στο παράδειγμα μας. Η επιχείρηση αποφασίζει να προβεί σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας και συγκεκριμένα για είκοσι (20) εργαζόμενους. Στη περίπτωση αυτή για τον υπολογισμό του απαιτούμενου 50% του προσωπικού της επιχείρησης, λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των εργαζομένων των οποίων ανακλήθηκε η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι η επιχείρηση μπορεί να εφαρμόσει το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας μόνο για τους δέκα (10) από το συνολικό προσωπικό, αλλά τους δέκα (10) από τους είκοσι (20) των οποίων προέβη σε ανάκληση αναστολής. Πιο συγκεκριμένα, από τους πενήντα (50) που εργάζονταν κανονικά και δεν τέθηκαν σε αναστολή μπορεί να γίνει η εφαρμογή του συστήματος για το 50%, δηλαδή τους είκοσι πέντε (25). Από τους είκοσι (20) που έγινε ανάκληση λαμβάνεται πάλι υπόψη το 50%, δηλαδή οι δέκα (10). Μια διαφορετική ερμηνεία θα οδηγούσε και σε συμπεράσματα τα οποία δεν είναι λογικά. Εάν για παράδειγμα γινόταν ανάκληση της σύμβασης εργασίας σε δυο (2) εργαζόμενους, για τον υπολογισμό του απαιτούμενου 50% του προσωπικού της επιχείρησης, θα έπρεπε να ληφθεί υπόψη μόνο ο αριθμός των εργαζομένων των οποίων ανακλήθηκε η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους, δηλαδή των δύο (2). Πιο συγκεκριμένα από τους πενήντα (50) που εργάζονταν ήδη (οι οποίοι δεν τέθηκαν σε αναστολή) και τους δύο (2) που έγινε ανάκληση της σύμβασης, θα μπορεί να εφαρμοστεί το σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας μόνο για τον έναν, κάτι το οποίο είναι και παράλογο. Με πιο απλά λόγια, εάν γίνει οριστική ανάκληση της σύμβασης εργασίας σε δυο (2) εργαζόμενους, εντάσσεται στον ανωτέρω τρόπο οργάνωσης της εργασίας τουλάχιστον ο ένας από αυτούς. Φυσικά και για τους υπόλοιπους πενήντα (50) που εργάζονταν κανονικά, μπορεί να γίνει η εφαρμογή του ανωτέρω συστήματος τουλάχιστον για το 50% αυτών, δηλαδή στους είκοσι πέντε (25).
ε) Για τον υπολογισμό του 50% λαμβάνονται υπόψη εργαζόμενοι που τελούν σε αναστολή;
Στο σύστημα εργασίας με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας, εντάσσεται τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης. Για τον υπολογισμό του 50% δεν λαμβάνεται υπόψη το προσωπικό που τελεί σε αναστολή.
Εάν για παράδειγμα μια επιχείρηση απασχολεί εκατό (100) εργαζόμενους και τελούν σε αναστολή σύμβασης της εργασίας οι πενήντα (50) από αυτούς, τότε επί του εν λόγω ποσοστού δεν λαμβάνονται υπόψη οι εργαζόμενοι που τελούν σε αναστολή. Η προϋπόθεση του 50% υπολογίζεται επί των εργαζομένων που δεν βρίσκονται σε αναστολή, άρα επί των 50 εργαζομένων, δηλαδή (50 * 50%) 25 εργαζόμενοι.
στ) Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας, υποχρεούται και σε υποβολή του εντύπου «Ε9: Σύμβαση εργασίας μερικής απασχόλησης ή/ και εκ περιτροπής εργασίας»;
Όπως ανέφερα και σε προηγούμενο άρθρο του e-forologia, με τη διάταξη του άρθρου 9 της από 20/3/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, καθώς και της Αιτιολογικής Έκθεσης του Ν.4683/2020 (Κύρωση της από 20.3.2020 Π.Ν.Π.), ορίζεται ότι o εργοδότης δύναται με απόφασή του να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν. Το πλαίσιο εφαρμογής της διάταξης αυτής αποτελεί μονομερές δικαίωμα του εργοδότη, ασκείται με μονομερή δήλωση βούλησης που απευθύνεται στους εργαζόμενους και εντάσσεται στο διευθυντικό του δικαίωμα.
Στην περίπτωση αυτή, εφόσον παρέχεται στον εργοδότη η δυνατότητα να αποφασίσει τον ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας στην επιχείρησή του, υποβάλλεται, για τον σκοπό αυτό, στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» μόνο το Έντυπο «Ε4.3: ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΡΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ- ΕΝΤΥΠΟ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΚΟΠΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9, ΠΝΠ (Α΄68/20-3-2020) ΜΕ ΡΗΤΡΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΡΗΤΡΑ ΑΚΥΡΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΛΥΣΗΣ».
Αυτό βέβαια απαντήθηκε και σε σχετικό ερώτημα που υποβλήθηκε στα Στελέχη του Υπουργείου Εργασίας στο σεμινάριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου, τις απαντήσεις των οποίων μπορείτε να δείτε εδώ.
Διαβάστε περισσότερα
